دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته اقتصاد

بررسی نقش و اهمیت اوراق مشارکت در اقتصاد ایران

 
چكیده :
شرایط اقتصادی پیچیده و در حال تغییر امروزه چنین اقتضاء می نماید تا بنگاههای اقتصادی دائماً بدنبال روشهای نوین تامین مالی و متنوع تر نمودن پرتفوی خود باشند. از سوی دیگر نیز در طرحهای بزرگ كه تامین مالی قابل توجهی را می طلبند ، موسسات اعتباری حاضر به پذیرش ریسك ناشی از سرمایه گذاری در این طرحها كه بخش عمده ای از منابع آنان را مصروف خواهد داشت نمی باشند . بنا به این شرایط و  ضرورتها و در نظر گرفتن شرایط اقتصاد اسلامی كه ایجاب می نماید راهكارهایی فراتر از روشهای تامین مالی موجود در اقتصاد ربوی ابداع و بكار گرفته شود ، اقتصاد دانان و فعالان بخش اعتباری بدنبال راهكارهایی برای رفع این معضل بوده اند. 
 
بسیاری از این راهكارها و ابزارها چیز بدیع و جدیدی نبوده و پیشینه ای به قدمت تاریخ اسلام یا فراتر از آن نیز داشته اند كه با بروز رسانی آنها و انطباق با شرایط روز می توان به نحو شایسته ای از آنها استفاده نمود. با توجه به اینكه كشور ایران نیز در زمره كشورهای مسلمان بوده ، بویژه پس از پیروزی انقلاب شكوهمند اسلامی سعی در برقراری اقتصاد اسلامی و جستجو برای ایجاد ابزارهایی منطبق با موازین اسلامی بوده  است . نقطه آغاز رسمی این موضوع حذف بانكداری ربوی و تصویب قانون بانكداری بدون ربا در سال 1362 است. یكی از ابزارهای راهگشا در سنوات اخیر،  انتشار اوراق مشارکت است كه می تواند منبع تامین مالی مناسبی برای بنگاهها و ابزار سرمایه گذاری  خوبی برای صاحبان سرمایه باشد. از سوی دیگـر فـروش اوراق مشارکت دولتی به عنـوان یک ابزار و سیاست پولـی انقباضی، گـزیـنه و راهکـاری برای جـمع آوری هرچـه بیشتر نقدیـنگی موجود و هدایت آن به سمت تولید می باشد.
 
مقاله پیش رو ضمن بررسی تاریخچه اوراق مشاركت در ایران، به بررسی نقش و اهمیت این اوراق در اقتصاد كشور، مشكلات، مقررات و سایر موارد مرتبط به این موضوع  می‌پردازد. 
 
 
 
كلمات كلیدی : 

اوراق قرضه

تامین مالی

اوراق مرابحه

اوراق مشاركت

بانكداری اسلامی

 
 
 

تعریف مشارکت :

"مشاركت" عبارت است از شریك شدن چند شخصیت حقیقى یا حقوقى با یكدیگر براى انجام كارى خاص. «اوراق مشاركت» نیز به هر گونه برگه اى گفته مى شود كه نشان دهنده مقدار سهام معینى براى انجام كارهاى مشاركتى اقتصادى خاص می باشد . بر اساس قرارداد بین طرفین، مبلغ معینی براى این اوراق در نظر گرفته مى شود و افراد به هر اندازه كه بتوانند در آن شركت مى كنند. براى آن كه این اوراق رسمیت قانونى پیدا كند، یك بانك یا یك مركز اقتصادى این اوراق را از طرف مؤسسان شركت مورد نظر چاپ مى كند و به خریداران تضمین مى دهد كه اصل پول آنان و سود سرمایه شان پرداخت خواهد شد. اوراق مشاركت جزءاوراق بهادار است و در بازار سهام قابل خرید و فروش مى باشد، البته به شرط آن كه در بازار سهام پذیرفته شود. نتیجه خرید اوراق مشاركت در نهایت، شریك شدن در كارهاى اقتصادى مورد نظر است.البته كار اقتصادى باید مشروع باشد. سود حاصل از كار انجام شده هم به نسبت مشاركت اعضا، تقسیم مى شود.
 
براساس قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت مصوب1376/6/30 ،اوراق مشارکت ،اوراق بهاداری است که با مجوز قانونی خاص یا مجوز بانک مرکزی ،برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز به منظور ایجاد ،تکمیل و توسعه طرح های عمرانی –انتفاعی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کشور یا برای تأمین منابع مالی به منظور ایجاد ،تکمیل و توسعه طرح های سود آور تولیدی ، ساختمانی و خدماتی ( به استثنای امور بازرگانی ) شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحد تولیدی، توسط دولت، شرکتهای دولتی، شهرداری ها و موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی و موسسات عام المنفعه و شرکتهای وابسته به دستگاه های مذکور، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی تولید منتشر می شود و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح های یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می گردد و مبتنی بر عقد مشاركت مدنی می باشد. ( ماده 2 قانون )
 
 
 
 
فهرست مطالب
بررسی نقش و اهمیت اوراق مشارکت در اقتصاد ایران معصومه عباسی 1
چكیده : 2
كلمات كلیدی : 3
تعریف مشارکت : 3

علت پیدایش اوراق قرضه و مشاركت  : 4

تاریخچه اوراق مشاركت در ایران : 4

1-نخستین سابقه مكتوب: 4
10- سیاستهای پولی و اعتباری در برنامه چهارم توسعه (90-85 ): 7

مشخصات اوراق مشاركت: 8

تفاوت های بین اوراق قرضه و اوراق مشاركت : 8

هدف از انتشار اوراق مشاركت: 10

علل جذابیت اوراق مشاركت : 10

انواع اوراق مشاركت: 12

عوامل موثر در انتشار اوراق مشاركت: 13

نحوه ارائه اوراق مشاركت در ترازنامه: 14

نتایج و پیشنهادات : 16
ب: معیارهای اقتصاد كلان: 17
منابع و مآخذ: 18